De heer G, Riemen, directeur van de Pensioenfederatie wil misverstanden uit de weg ruimen. Een nobel streven, maar hij maakt een beginnersfout door elk misverstand als een vooroordeel weg te zetten. In dat kader is het dus goed dat de federatie de eigen vooroordelen ook bestrijdt.

Immers oordeelsvorming stoelt voor een belangrijk deel op verkregen informatie of het achterhouden daarvan. Gepensioneerden bij het ABP bijvoorbeeld baseren hun rechten op informatie van het ABP voor het jaar 1996. De toenmalige overheid was regering, wetgever, werkgever en pensioenfondsbestuurder tegelijk. Voor de huidige Autoriteit Financiële Markten een gruwel, zoveel macht en invloed in één instantie ondergebracht….
Termen als welvaartsvast stonden vetgedrukt in de folders uit die tijd, waarin bovendien de overheid nog min of meer als betrouwbaar werd gezien. Kortom de bron van informatie bleek hoogst onbetrouwbaar en dan de consument beschouwen vanuit de optiek van het vooroordeel is wel heel gemakkelijk. Sterker deze handeling geeft blijk van onvoldoende maatschappelijke kennis en inlevingsvermogen.

Van de talrijke mis(ver) standen kiest de directeur er drie:

1. Werknemers zouden denken dat er minder geld in de kas is bij de pensioenfondsen dan vóór de crisis. Of de werknemers inderdaad met dit probleem sukkelen, kan worden betwijfeld. De gedachte is wel verklaarbaar als wéér de indexatie achterwege blijft; als wéér de inflatiecijfers zonder de zorgkosten, de energieprijzen en de fiscale lasten er toe leiden dat de koopkracht op jaarbasis met drie tot vier procent wordt uitgehold, elk jaar weer!! Het ontbreken van empathie leidt tot misplaatste arrogantie door deze maatschappelijke feiten af te doen met: vooroordelen.
2. Werknemers zouden de indruk hebben dat ze meer premie betaald hebben dan ze terugkrijgen via hun pensioenuitkering. Bij geborenen voor 1940 leeft die gedachte inderdaad, want hun pensioen ging de vorige eeuw in en die eindbedragen waren aanmerkelijk lager dan de salarissen nu. Het is dus zinnig in cohorten te denken in plaats van te generaliseren. Met enig sociaal inlevingsvermogen en deskundigheid kan de pensioenfederatie dat toch ook bedenken?
3. Werknemers zouden denken dat dertig procent van hun premie wordt ingehouden om de bonussen en de salarissen van de pensioenfondsbestuurders te betalen. Ook dit veronderstelde vooroordeel, waarover zeer kan worden getwijfeld, behoeft nuancering. De werknemer van nu ziet dat 20 procent van de bevolking zich manager noemt en meedoet aan asociaal gegraai via bindingspremies, aandelenopties, bijzondere beloningen, gratificaties en torenhoge declaraties en een salarishoogte zonder normbesef en dat deze geldverslaving zich meer uitbreidt in de bestuurslaag onder de top en dat de maatschappelijke diefstal wordt doorberekend in de prijs van product en/of dienst. Het benul van kosten en baten is op de werkvloer beter ontwikkeld dan de directeur denkt. Dit alles karakteriseren als vooroordeel is absurd…

Tenslotte spreekt de directeur over kosten, zonder die nader te omschrijven en vergelijkt zijn pensioenwereldje met commerciële bedrijven. Dit is onbegrijpelijk dwaas. Een bedrijf moet klanten  werven. Bij een pensioenfonds is deelname verplicht. Deze vergelijking gaat net zo mank als de vergelijking tussen een prostituee en een verpleegkundige in relatie tot hun hulp(…..)behoevende klanten, met alle respect voor deze zeer verschillende beroepsgroepen. Voorlichting is een vak en communicatie gedijt het beste in wisselwerking tussen gelijkwaardige deelnemers: besturen en deelnemers (die dus juridische zeggenschap behoren te krijgen). Vooralsnog heeft de pensioenfederatie weinig bijgedragen aan echte duidelijkheid, ook niet met deze vooroordelenvisie. Eerst maar een cursus maatschappijleer en het dan maar weer eens proberen.

Simon van der Schoot

Na de afwaardering van de rating van de Verenigde Staten en de al bestaande problemen met Spanje en Italië werd met angst en beven uitgekeken naar de opening van de beurzen. Het werd tot het moment dat dit wordt geschreven geen “Black Monday” maar niettemin zakten de koersen nog verder weg met alle gevolgen ook voor de pensioenfondsen.

Hippo Potamus vindt inspiratie bij Johan Cruijff en vraagt zich af of al die economische rampen die ons de laatste jaren treffen niet veel minder hard waren aangekomen als de verantwoordelijken die de signalen zagen, de solidariteit van het gesloten front van hun club hadden doorbroken en tijdig hun twijfels hadden gemeld. Zie zijn weblog met de titel ‘Johan Cruijff, de verlosser, als lid van de RVC’ draagt.

Een goed voorbeeld van zo’n gesloten front was te vinden in het FD van de afgelopen week. waarin verteld wordt over het ontstaan begin jaren ’90 van de Europese  Monetaire Unie, het voortraject van de Euro. De deskundigen zagen dat alleen een monetaire unie van Duitsland, de Benelux, Frankrijk en Denemarken kans van slagen had en dat de rest van de lidstaten later zou kunnen aansluiten als ze er klaar voor waren. De Duitse minister van Financiën vergeleek het met een groep bergbeklimmers die aan hetzelfde touw vastzitten en die niemand kunnen gebruiken die ook de rest in het ravijn kan laten storten. Jammer genoeg blijft dit plan binnenskamers want de top in Maastricht moest een succes worden.

Landen als Griekenland, Italië, Spanje en Portugal hadden pas tot de eurozone mogen worden toegelaten nadat ze bewezen hadden dat zij konden voldoen aan de strenge eisen. De reddingsoperaties van Griekenland en Ierland hebben wij al gehad. Naast het al bestaande rampenfonds moet de Europese Centrale Bank nu staatsobligaties van Italie en Spanje gaan opkopen om het schip drijvende te houden. Allemaal noodgrepen om te voorkomen dat wij na de uitglijders van de zwakke landen allemaal het ravijn instorten.

Als politieke leiders geen leiderschap tonen en zich laten leiden door partijpolitieke motieven en als dat ook nog gebeurt in het machtigste land van de wereld, dan loopt het echt slecht af. De afwaardering van de triple A status van de V.S. is niet zozeer het gevolg van de financiële problemen want die zijn bij eensgezindheid van Democraten en Republikeinen om de zaak goed aan te pakken, oplosbaar. De afwaardering heeft te maken met het wantrouwen of de politiek in de V.S. dat leiderschap kan opbrengen. Daar is weinig zicht op als je ziet hoe men toch weer elkaar de zwarte piet probeert toe te schuiven.

Dit alles blijft niet zonder gevolgen voor de koersen. De AEX staat weer eens op een dieptepunt, de vrees voor een dubbele dip is weer volop aanwezig. Een aantal pensioenfondsen heeft zich de afgelopen week al moeten melden bij De Nederlandsche Bank omdat de dekkingsgraad weer gedaald is tot beneden de 105%. De dekkingsgraden van het ABP en Zorg en Welzijn zijn op dit moment niet bekend, maar het ABP zit voor bijna 11 miljard in Italiaanse staatsobligaties en Zorg en Welzijn voor bijna 2 miljard. En dan maar vasthouden in het zogenaamde pensioenakkoord aan een maximale premie van 20%. Prof. Dr. Bernard van Praag heeft daar in het FD van vrijdag 5 augustus een uitstekend artikel over geschreven, waarin hij aantoont dat de premie helemaal niet historisch hoog is en dat een hogere premie onze concurrentiepositie niet zal verslechteren, omdat andere landen op het terrein van de pensioenen nog met veel grotere problemen zitten.

Aanvulling op 10 augustus 2011:
Inmiddels is bekend geworden dat de twee grootste pensioenfondsen, ABP en Zorg en Welzijn met hun dekingsgraad weer onder de 100 zijn gezakt, de metaalfondsen PME en PMT zelfs onder de 95. De indexatie voor de gestegen prijzen is verder weg dan ooit.

Onderdeel van het zogenaamde pensioenakkoord was het “invaren” van de oude rechten op pensioen in het nieuwe systeem. Enkele maanden geleden liet de landsadvocaat aan de minister weten dat dit juridisch onhaalbaar was. Opluchting bij de tegenstanders van het pensioenakkoord. Maar de minister heeft er iets op gevonden, kan het niet goedschiks dan doet hij het kwaadschiks. Lees het weblog, ‘De goocheltruc van minister Kamp’, van Leo van Heesch.

Het ABP bestuur heeft nu voor de tweede keer zonder wie dan ook te raadplegen haar steun uitgesproken voor het pensioenakkoord. Voor die stellingname had de Deelnemersraad van het ABP om advies gevraagd moeten worden maar niets daarvan. Ons lid in de Deelnemersraad Simon van der Schoot tekende tevergeefs protest aan. In de wandelgangen kreeg hij wel steun van andere leden van de Deelnemersraad maar op de plek waar die steun uitgesproken had moeten worden, namelijk in de Deelnemersraad werd gezwegen in alle talen. Hier wreekt zich weer dat de leden van de Deelnemersraad in grote meerderheid leden van de zelfde vakbonden zijn, die ook in het bestuur vertegenwoordigd zijn. Dat de werkgeversleden in het bestuur voor het pensioenakkoord zijn is logisch. Het akkoord bespaart de Overheid miljarden. Dat de vakbondsleden in het bestuur voor zijn is waarschijnlijk een cadeautje van Xander den Uijl (vice voorzitter namens de abva/kabo) aan Agnes Jongerius. Hij is bij de laatste verkiezingen uit het bestuur van de abva/kabo gewipt en probeert nu waarschijnlijk Agnes te vriend te houden.

Dat het huidige kabinet de lasten neerlegt bij de lagere en middeninkomens mag als bekend worden verondersteld, maar de belastingdienst gaat nog verder en wil het nu wel heel scheef gaan maken. In navolging van de Verenigde Staten waar verkiezingen worden gewonnen met belastingverlagingen voor de allerrijksten gaat hier iets soortgelijks gebeuren als er geen stokje voor wordt gestoken. Wat is het geval. In het verleden toen de hoogste belastingschijf voor de allerrijksten 72% was, kochten heel veel grootverdieners koopsompolissen. De koopsom konden zij van hun inkomen aftrekken en dan betaalden zij aanzienlijk minder belasting. Als zij een polis kochten van fl. 100.000 dan hoefden zij daar zelf maar fl. 28.000 voor neer te tellen. Op dit moment komen die polissen tot uitkering en moet er belasting over worden betaald. Waarschijnlijk zitten die inkomens nog steeds in de hoogste schaal en dat betekent dat er 52% over moet worden afgedragen. Wat stelt de belastingdienst nu voor ? De uitkering van die polis mag vallen bij de partner met het laagste inkomen. Dat betekent dat er geen 52% betaald moet worden maar waarschijnlijk iets in de buurt van 15%. Zo kunnen deze pensionado’s doorgaan met hun Zwitserlevengevoel leventje terwijl de koopkracht van de gewone gepensioneerden steeds verder afkalft. Maar er gloort hoop, het schijnt dat de minister de belastingdienst gaat terugfluiten. Wij houden u op de hoogte. ¹⁾

De schrijver van dit nieuws kreeg vroeger als wethouder en later als financieel directeur van een MBO-instelling veel uitnodigingen voor peperdure seminars. Misschien nuttig om te netwerken maar inhoudelijk schoot je er niet veel mee op. Op een gegeven moment was er een seminar “ Het grote geld in het MBO” en ik vond dat ik daar toch echt naar toe moest. De volgende dag vroeg mijn baas hoe het was geweest. Hij kende mijn scepsis over dit soort bijeenkomsten en tot zijn verbazing zei ik: “Heel nuttig” om na een korte pauze te melden: “Ik weet nu weer, waarom ik al die andere keren niet ben geweest”. Ik moest hier aan denken toen er afgelopen week weer enkele folders voor seminars op mijn bureau dwarrelden. Een tweedaagse conferentie heroriëntatie pensioenfondsen en een tweedaagse conferentie risicomanagement voor de luttele som van 2.000 euro elk. Kunnen de pensioenfondsbestuurders op uw kosten weer leuk gaan netwerken en hier en daar wat oppikken om mee te kunnen praten in plaats van een goed studieboek ter hand te nemen of een degelijke cursus te volgen om hun deskundigheid te verbeteren.

Als u al lid bent van de NBP, dan is het nu de tijd om ook uw partner lid te maken. De contributie gaat het komende jaar met 6 euro omlaag en een partnerlidmaatschap kost maar 5 euro. Houdt u toch nog één euro over en u telt voortaan voor twee. U hoeft met het aanmelden van uw partner niet te wachten tot 2012, u kunt dat nu al doen. Voor degenen die nog geen lid zijn. Het is nu meer dan ooit het moment om ons te steunen en te zorgen dat wij niet alleen strijden met de kracht van argumenten maar ook met de macht van het getal. Wij zijn de meest strijdbare Bond die opkomt voor pensioengerechtigden. Dus steun ons in onze strijd tegen de grootmachten van de gevestigde orde.

1) De minister heeft inmiddels ingegrepen en het voorstel van de belastingdienst gaat niet door.

Afgelopen vrijdag huisvestte de superchique herensociëteit ‘De Witte’ in Den Haag een APG-seminar. De pensioenuitvoerder van het ABP en nog 26 pensioenfondsen had voor ‘het pensioen van morgen’ als inleiders Bernard Wientjes, Agnes Jongerius en Henk Kamp uitgenodigd. Leo van Heesch was hierbij aanwezig en doet verslag in het weblog ‘Pensioencasino’.

Dat het Pensioenakkoord in de belangstelling staat, merkt ook het NBP-bureau gezien de schriftelijke en telefonische vragen die dagelijks binnenkomen.

Een vraag die regelmatig terugkomt is: Waarom voert de NBP geen actie?
Maar de NBP voert wel degelijk actie en lanceerde in het voorjaar de actie:
‘Geen knollen voor citroenen’. Zie het nieuwsbericht op 6 maart 2011.

Die actie is ook door andere organisaties van en voor gepensioneerden overgenomen. De actiekaarten vinden en vonden gretig aftrek.

Als u nog niet meedeed, zijn er op het bureau nog kaarten voorradig. U kunt ze per e-mail Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of per telefoon 070-360 19 21 aanvragen.

Maar … actievoeren kost geld en de NBP is klein, hoewel relatief een grote bond. Maak dus de NBP groter en meld nieuwe leden aan. Overtuig ze bijvoorbeeld door ze ons blad Pensioenbelangen te laten zien. Dat krijgen ze 6 maal per jaar. Voor aanmeldingen, zie elders op deze site.

Tenslotte
De NBP is, samen met vele andere organisaties van gepensioneerden, lid van de koepel Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden (NVOG) die onlangs de Stichting PensioenFatsoen heeft opgericht. De NBP ondersteunt dit initiatief van harte. Namens de organisaties die de Stichting PensioenFatsoen ondersteunen, waaronder de NBP, is het mogelijk stappen te ondernemen tegen het Pensioenakkoord zoals het er nu ligt.

Samen staan wij sterk, samen voeren wij …………….. ACTIE !

Meer dan een jaar geleden werd er in ons blad “Pensioenenbelangen” een artikel gewijd aan het hedendaagse Griekse drama. In het oude Griekenland van voor onze jaartelling werden al drama’s opgevoerd. Soms als het drama zo ingewikkeld was geworden dat men er niet meer in redelijkheid uit kon komen, werd een “Deus ex machina” uit de hoge hoed getoverd, een God die plotseling op het toneel verscheen om de zaken alsnog bevredigend op te lossen. Lang heeft men in Griekenland gedacht dat Europa de Deus ex machina zou zijn die hun problemen wel zou oplossen. Maar de Goden zijn ook niet meer wat ze geweest zijn en het Griekse Drama dreigt nu een diepe tragedie te worden.
Ook onze pensioenfondsen hebben daar last van. De vorige keer eindigden wij nog met een positief bericht over het ABP en Zorg en Welzijn. Bij de presentatie van de jaarrekening 2010 van het ABP bleek echter dat zij maar liefst 2,3 miljard hadden geïnvesteerd in Griekse staatsobligaties. Die positie hadden zij op het einde van het jaar afgebouwd naar 500 miljoen. In eerste instantie denk je, daar zijn zij goed mee weggekomen, 1.800 miljoen minder dan aan het begin van 2010. In het Financieele Dagblad wordt echter berekend dat zij met het afbouwen van die positie minstens 800 miljoen hebben verloren. En die 500 miljoen die ze op het einde van het jaar nog wel in portefeuille hadden is inmiddels ook alweer fors minder waard.

Het gekrakeel over het zogenaamde Pensioenakkoord gaat ook onverminderd voort. Dat de ANBO onder leiding van Liane de Haan zich met huid en haar aan de vakcentrale FNV heeft overgeleverd blijkt uit een kort berichtje in hun magazine. Het volkomen gebrek aan transparantie over dat pensioenakkoord wordt daar rechtgepraat met de opmerking dat onderhandelingen in beslotenheid moeten plaatsvinden. En dan plotseling zoals de bedoeling was met het eindresultaat naar buiten treden en voordat iemand met de ogen kan knipperen dit tot wet verheffen. Gelukkig zijn er ook nog kritische leden bij de bonden van de FNV en naar nu blijkt ook bij het CNV. Ondanks wekenlange pogingen om met name FNV-bondgenoten weer in het gareel te krijgen ziet het er niet naar uit dat dit gaat lukken.
Terwijl in het huidige pensioenakkoord de werkgevers geen risico’s meer lopen zou je denken dat men voor de deelnemers die nu alle risico’s dragen extra voorzichtig moet zijn bij de beleggingen. Niets is minder waar, de opbouw van de reserves kan wel wachten en dan kun je riskanter beleggen. Voor reeds gepensioneerden kan dat op korte termijn gunstig zijn, maar voor de nog werkenden en met name voor de jongeren is dat zeer riskant. Kennelijk begrijpen de jongeren van CNV en FNV die zo voor het akkoord zijn echt niet waar ze ja tegen zeggen.
Intussen blijft Henk Kamp een akkoord forceren onder de dreiging dat hij anders zelf met voorstellen komt. Een eerste proeve heeft hij daar al van afgegeven met een wetsvoorstel om de AOW- en pensioenleeftijd te verhogen naar 66. Ingrijpender is zijn voorstel om de fiscale aftrekbaarheid van de pensioenpremie bij de middenloonregelingen te verlagen van 2,25% naar 2%. Dit betekent dat de pensioenopbouw niet met één jaar maar met vier jaar wordt verlengd.

Over de kosten van de pensioenfondsen is de laatste tijd veel te doen geweest. Deze kosten worden minimaal geschat op 5 miljard en gezien het enorme vermogen van de pensioenfondsen lijkt dat mee te vallen. David Hollanders die ook geïnterviewd wordt in het nieuwe nummer van Pensioenbelangen maakt echter een opmerking die heel belangrijk is. De indexatie voor de koopkracht kost een half miljard. Als men er in slaagt de kosten van vermogensbeheer met 10% te verminderen dan kan er zonder problemen worden geïndexeerd.

Tenslotte willen wij u wijzen op het weblog waar wij een artikel van Me Judice¹ met hun toestemming hebben overgenomen. Het is een opfriscursus voor alle pensioenfondsbestuurders. Zeer behartenswaardige lectuur en zo hoort u het ook eens van een ander.

1) Kees Koedijk en Alfred Slager, 2011, “Wat alle pensioenfondsbestuurders moeten kunnen dromen: een opfriscursus”, Me Judice, 4e jaargang, 11 mei 2011.

Al negen maanden geleden schreven wij in ons blad Pensioenbelangen, dat het cadeautje dat werkgevers en vakbonden voor de werknemers en gepensioneerden hadden bedacht om hun onzalige plan acceptabel te maken, namelijk verhoging van de AOW, het terrein was van de regering. Gezien de problemen die de regering heeft om 18 miljard ergens vandaan te halen vonden wij het niet erg waarschijnlijk dat de politiek dat cadeautje zou verzilveren. Minister Kamp was enthousiast over het pensioenakkoord maar zweeg in alle talen over het deel dat hij geacht werd te leveren. Nog onlangs verklaarden FNV en CNV dat de verhoging van de AOW het hart was van het akkoord. Gedwongen door de opstand van FNV Bondgenoten en ABVA KABO werd geëist dat Kamp eindelijk met de billen bloot kwam. Op 20 april heeft de minister in de Tweede Kamer laten weten dat hij weinig mogelijkheden ziet tot verhoging van de AOW. Wel had hij waardering voor de “constructieve voorstellen” van de sociale partners om die verhoging te financieren. Nou die voorstellen kwamen neer op een verlaging van de ouderen kortingen. Te verwachten is dus een piepkleine verhoging die volledig door de ouderen zelf wordt betaald. Wat je noemt een sigaar uit eigen doos. Hoe naïef kun je als top van de vakbeweging zijn om dit niet al te voorzien op het moment dat je het opschrijft.

Na maanden onderhandelen in de achterkamertjes was men bijna rond met het pensioenakkoord. Het APG kondigde begin maart een symposium aan onder de titel “Het pensioen van morgen” met als sprekers: Bernard Wientjes, Agnes Jongerius en Henk Kamp. Kennelijk moest het nieuwe akkoord eensgezind en krachtig worden neergezet. Twee weken later kregen wij het bericht dat het symposium voorlopig was uitgesteld. Wat was er gebeurd. Op de eerste plaats had de Landsadvocaat aan de minister laten weten dat de wijze waarop men de bestaande rechten wilde “invaren” in het nieuwe stelsel juridisch niet mogelijk was. De NVOG was daar allang achter en bereidde juridische acties voor, de Stichting Pensioenbehoud was er speciaal voor opgericht en ook wij als NBP waren ons aan het beraden op juridische acties. Maar bij de werkgevers en vakbonden was het kennelijk nog niet opgekomen om dat eerst eens te laten uitzoeken alvorens verder te gaan. Een tweede kwestie die wij al in juni van het vorige jaar signaleerden was dat voor de werkgevers optimale zekerheid werd geboden terwijl alle risico’s van rente, beleggingen, inflatie en langer leven bij de werknemers en gepensioneerden terecht kwamen. Zoals gezegd na negen maanden kwamen onder andere FNV Bondgenoten en de ABVA KABO daar ook achter en kwamen in verzet. Maandag 18 april leken de rijen weer gesloten maar de belangrijkste onderhandelaar Peter Gortzak werd teruggestuurd om te bezien of de risico’s niet beter verdeeld konden worden en tevens werd duidelijkheid geëist van minister Kamp. Die duidelijkheid is er nu en als dat het hart van het akkoord is zoals de vakbeweging zegt, dan zullen er knappe chirurgen nodig zijn om dit akkoord nog te redden.

Overigens hebben wij na alle geheimzinnigheid het concept-akkoord nu eindelijk in handen. Het hele stuk ademt aan alle kanten dat de werkgevers en de vakbeweging uw uitgestelde en gespaarde loon beschouwen als hun persoonlijk eigendom, waarmee zij kunnen doen en laten wat ze willen. In een radiodiscussie afgelopen week zei de voorzitter van het CNV op een gegeven moment; “De pensioenen zijn het eigendom van de werkgevers en de werknemers”. Nee mijnheer Jaap Smit, van de werkgevers zijn de pensioenen al helemaal niet. Die houding heeft er in de jaren 90 van de vorige eeuw toe geleid dat de werkgevers miljarden uit uw en mijn eigendom hebben gestolen. De Pensioenpot is het uitsluitende eigendom van de werknemers en gepensioneerden en ook u als vakbeweging, die nog nauwelijks representatief is, moet eens afleren u te gedragen als eigenaar. Het tekent helaas wel de mentaliteit van degenen die menen doorlopend zonder ons over ons te beslissen. In zijn vorige baan was Jaap Smit directeur van het bureau slachtofferhulp. De slachtoffers van alle pensioenellende zijn de deelnemers, dus mijnheer Smit, er is werk aan de winkel.

Laten wij met een positief bericht eindigen. De twee grootste pensioenfondsen, het ABP en Zorg en Welzijn hebben een dekkingsgraad per 1 april van 112 respectievelijk 111. Dat betekent nog lang niet dat wij er zijn, maar het gaat de goede kant op. PME en PMT laten ook enige verbetering zien maar blijven toch nog achter en hebben de magische grens van 105 nog niet bereikt. Kennelijk hebben zij hun renterisico’s minder slim afgedekt dan de twee grootste fondsen waardoor zij minder hebben geprofiteerd van de stijging van de rente.

Lees ook het weblog ‘Tips om je weer eens lekker te ergeren’ van Joop van Vliet.

Het NBP heeft besloten om samen te werken met de stichting Pensioenbehoud.

Simon is boos.

De gebeurtenissen rondom de pensioenen zijn voor velen onverteerbaar. Simon van der Schoot, onafhankelijk lid van de Deelnemersraad ABP maakt zijn opmerkingen over de hoorzitting in de Tweede Kamer, die inmiddels geen hoorzitting meer is maar een gesprek en hij windt zich terecht op over de houding van de zogenaamde sociale partners die menen naar eigen goeddunken te kunnen omspringen met de eigendommen van werknemers en gepensioneerden.

Aanzet tot een fundamentele discussie.

Zoals ook in ons blad Pensioenbelangen, hoeft niet alles op onze website “His masters voice “ te zijn. Joop van Vliet probeert in zijn weblog een aanzet te geven tot een fundamentele discussie.

Bodem weg onder pensioen.

Dit was de kop op de voorpagina van het Financieel Dagblad, toch niet echt een sensatiekrantje, van maandag 7 maart. Na een hele week van publicaties had deze krant op 14 maart nog steeds een enorme scepsis, waar zij schreven “Pensioen: garantie tot aan de deur”.

De artikelen gingen over de contouren van het zogenaamde pensioenakkoord die nu langzaam uit de mist van geheimzinnigheid duidelijk worden. Als een degelijke krant, gespecialiseerd op financieel-economische onderwerpen, tot zo’n conclusie komt is er dus echt iets aan de hand.

De onrust die ook toeneemt onder de werknemers en de leden van de vakbonden was aanleiding voor de onderhandelaars van de vakbonden om naar De Telegraaf te stappen om uit te leggen hoe goed ze wel niet bezig waren. Ook in hun eigen publicaties lichtten ze deze week een tipje van de sluier op. Dat mag dan als winst worden beschouwd na een jaar lang handjeklap met de werkgevers in de achterkamertjes met een bordje “streng verboden voor belanghebbenden” op de deur. Dat ze zelf ook weten hoe achterbaks ze bezig zijn, blijkt uit hun eigen publicatie waarin ze stellen dat de onderhandelaars nu een exclusief boekje open doen in de Telegraaf.

Ze beginnen weer met de worst dat iedereen zelf mag kiezen wanneer hij met pensioen gaat. Het probleem om dan toch de werknemers niet te veel te laten inleveren als zij dat met 65 jaar willen, is echter nog niet opgelost. Een tweede worst is de verhoging van de AOW. Daarover moet nog met minister Kamp worden gepraat. Die staat net als het hele kabinet natuurlijk te trappelen om miljarden extra uit te geven. Prof. Dr. Bernard van Praag heeft er afgelopen week in een interview terecht op gewezen dat het omslagstelsel dat de AOW is, door de vergrijzing toch al moeilijk te handhaven is, dus je kunt je afvragen of dit geen luchtfietserij is van de vakbonden.

In het nieuwe stelsel zouden tegenvallers beter kunnen worden opgevangen, omdat het systeem flexibeler is. De risico’s zouden over een aantal jaren worden gespreid terwijl er een extra voorziening komt om tegenvallers op te vangen. Heet dat in het bestaande stelsel niet “Buffer”. Hoe dat verder concreet wordt uitgewerkt blijft voorlopig in de hardnekkige mist hangen.

Wat wij ook verkeerd hebben begrepen is het feit dat de maximalisatie van de premie volgens ons een cadeautje is voor de werkgevers. Dat is helemaal niet het geval hoor.
De huidige premie is een zogenaamd kostendekkende premie. Maar in die kostendekkende premie zit geen compensatie voor toekomstig koopkrachtverlies. Dus op basis van die premie kan de koopkracht niet worden gehandhaafd, laat staan gegarandeerd. Uit verschillende recente onderzoeken blijkt dat werknemers bereid zijn meer premie te betalen als zij daardoor meer zekerheid krijgen over hun oudedagsvoorziening. Kennelijk zijn de vakbonden het contact met de werkende bevolking geheel kwijt geraakt. Klakkeloos hebben zij het standpunt van de werkgevers overgenomen dat de premie onder geen voorwaarde meer omhoog mag.

Verder worden er door de heren allerlei kreten geslaakt, zonder dat dit verder wordt onderbouwd zoals: “als wij niets doen komen de pensioenfondsen in problemen en moet er misschien wel vaker afgestempeld worden”. En “wij denken dat het beter is om centraal afspraken te maken en zo de werkgevers in toom te houden”. Ik kan u verzekeren, de werkgevers leunen achterover en lachen zich kapot. De premie is gemaximeerd en zij lopen geen enkel risico meer.

Haar in de soep.

Maar deze week bleek er toch een haar in de soep of zo u wilt een kink in de kabel. Om het nieuwe stelsel goed op te kunnen starten moeten de 800 miljard aan oude rechten in het nieuwe systeem worden “ingevaren”. In hun ijver om het bestaande stelsel om zeep te helpen hadden de onderhandelaars verzuimd om na te gaan of dat juridisch wel kon. Zij gedragen zich al decennia als eigenaren van de pensioenvermogens en meenden ook nu maar te kunnen beslissen zonder de feitelijke eigenaren, werknemers en gepensioneerden daar in te kennen.

De landsadvocaat kwam deze week tot de conclusie dat het toch niet zo simpel was als werkgevers en vakbonden dachten. Opgebouwde rechten kunnen onder Nederlands recht, alleen worden aangepast als het handhaven van opgebouwde rechten tot onaanvaardbare gevolgen zou leiden. Het is de rechter die dat laatste bepaalt. Daarnaast heeft een ieder recht op een ongestoord eigendomsrecht en dat geldt ook voor het recht op pensioen.

Kennelijk zijn de vakbonden nu ook overtuigd dat zij de bestaande rechten niet zo maar kunnen overhevelen in een nieuw systeem. In de Volkskrant van 14 maart maken de voorzitters van FNV-bondgenoten en ABVA KABO de draai van hun leven als zij schrijven: “Alles wijst er op dat het overbrengen van alle opgebouwde pensioenen naar een nieuw sterk afwijkend systeem onmogelijk is. Een sterk afwijkend systeem leidt tot onzekerheid en biedt geen oplossing.” Ben ik nou gek of zijn zij het. Hebben zij niet een jaar lang in alle beslotenheid gesleuteld aan een sterk afwijkend systeem en verlangden zij niet van de politiek dat die de wet zo zou veranderen, dat de bestaande rechten zouden worden “ingevaren” in het nieuwe systeem.

Voor de rest kun je het artikel in de Volkskrant kwalificeren als public relations praat om de onrust te sussen, zonder dat helder wordt hoe zij de oplossing van de problemen zien. Wij wachten het verdere verloop van het geknutsel met onze pensioenen af en houden u op de hoogte.

Als u mocht denken dat bovenstaande kop afkomstig is van achterdochtige NBP-bestuurders, dan moet ik u teleurstellen. Het is een uitspraak van Professor Dr. Jan van de Poel, emeritus hoogleraar risicobeheer en van 1997 tot 2003 lid van de directieraad en CFO van het ABP.

Wat brengt een man met zo’n staat van dienst tot deze uitspraken. Volgens hem is het al verdacht dat de onderhandelingen achter de schermen plaats vinden terwijl de pensioensector en vooral het publiek in het duister tasten. Daarnaast zijn er geruchten die het ergste doen vermoeden. Zo zou de indexatie van pensioenen feitelijk worden afgeschaft en dat is volgens hem (en niet alleen volgens hem) de bijl aan de wortel van ons pensioenstelsel.

Vervolgens wil men weer naar een vaste rekenrente waardoor het contact met de marktrente verloren gaat en men zou afwillen van het instrument van de dekkingsgraad. Het zicht op hoe een pensioenfonds er nu echt voorstaat gaat dan volledig verloren en daarmee het zicht op noodzakelijke maatregelen. Pensioenfondsen worden een soort beleggingsclubs die geen beloftes meer doen maar verdelen wat er in kas is.

Je kunt ons verwijten dat wij weer een plaat opzetten die grijs is gedraaid, maar weer wordt er door de werkgevers, de vakbonden en de overheid zonder ons over ons beslist. Wij laten dit niet gebeuren. Wij starten zoals al eerder aangekondigd een kaartenactie “Geen knollen voor citroenen” tegen dit onzalige pensioenakkoord. Bekijk onze actiekaarten en organiseer zelf een sneeuwbal van kaarten via uw partner, kinderen, vrienden, collega’s, buren en kennissen. Kaarten kunt u bij ons bestellen via een mailtje naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Dan de Zembla-uitzending over het gegraai door overheid en werkgevers in de pensioenpotten. Schaamteloos is er gestolen uit uw gespaarde en uitgestelde loon. Lees hiervoor het weblog ‘Hoorzitting of schokdemper ?’ van Leo van Heesch.

Simon van der Schoot, lid van de Deelnemersraad van het ABP heeft over die diefstal een open brief geschreven naar premier Rutte.

Het AOW-spaarfonds blijkt een spookfonds kopte onlangs het Financieel Dagblad. Het is in goede tijden opgezet als een spaarfonds om de latere tekorten door vergrijzing bij de AOW op te vangen. Alleen is het er nooit van gekomen. Weliswaar wordt er elk jaar een briefje in het fonds gestopt voor een aantal miljarden, maar het is monopolygeld. Henk Brouwer, als topambtenaar ooit betrokken bij het uitdenken van het fonds zegt nu kort en bondig dat het geen fonds is omdat er niets in zit. Opheffen dus en onszelf niets wijsmaken.

Nog meer schijnzekerheden. De NBA, de belangenorganisatie van Accountants vindt dat de onzekerheden bij de pensioenaanspraken veel beter moeten worden benadrukt. Pensioenen zijn veel onzekerder dan deelnemers vaak denken. Ook hier schiet de communicatie door de pensioenfondsen al jaren tekort.

De verkiezingen voor provinciale staten hebben de nieuwe partij 50PLUS een achttal statenzetels opgeleverd. Het meest succesvol was men in Limburg waar de partij van Jan Nagel en onze ex-voorzitter Kees de Lange een tweetal zetels veroverde. Voor de Eerste Kamer is men zeker van 1 zetel en mogelijkerwijs kan er ook nog een tweede zetel worden binnengesleept.

Op 5 februari besteedde het programma “Zembla” van de Vara uitgebreid aandacht aan het wanbeleid in de afgelopen 25 jaar van overheid, werkgevers, vakbonden en pensioenfondsbesturen, waardoor veel pensioenfondsen aan de rand van de afgrond zijn gebracht. Onze ex-voorzitter Kees de Lange die zijn functie heeft neergelegd om een prominente rol te vervullen bij de nieuwe partij 50PLUS, komt uitgebreid aan het woord. Het onderzoek van het bureau Bosch, de kritiek van hoogleraar Engelen, van  toezichthouder mevrouw Kellermann van de Nederlandsche Bank en zelfs van een oud vakbondsvoorzitter van een pensioenfonds wordt door de verantwoordelijken, oud minister Ruding en de vakbondsbobo’s Den Uyl en Gortzak gebagatelliseerd. Bekijk deze uitzending en oordeel zelf.