Een pensioenakkoord is een akkoord met betrekking tot pensioenen gesloten tussen kabinet en sociale partners. Voordat een pensioenakkoord wordt uitgevoerd moet het worden omgezet in wetgeving. Deze wetgeving moet vervolgens door Eerste en Tweede Kamer worden aangenomen. In deze wet staat ook verwoord wanneer de wet ingaat, hoe deze wordt uitgevoerd en hoe de overgang van het vorige naar het nieuwe pensioenstelsel moet verlopen.
Het nieuwste pensioenakkoord is na een lang onderhandelingsproces in juni 2019 goedgekeurd door de sociale partners, de organisaties van werkgevers en werknemers. De werkgevers worden vertegenwoordigd door werkgeversorganisaties zoals de AWVN, VNO-NCW en MKB-Nederland . De werknemers worden vertegenwoordigd door vakbonden, waaronder de FNV de Algemene Onderwijsbond en het CNV.
Minister Koolmees (SZW) berichtte de Tweede Kamer op 5 juni 2019 dat kabinet, werknemers- en werkgeversorganisaties een principeakkoord hadden bereikt over de vernieuwing van het pensioenstelsel, een minder snelle stijging van de AOW-leeftijd, arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen en over een pakket maatregelen dat het voor een ieder haalbaar maakt om gezond werkend de pensioenleeftijd te bereiken. Ook voor degenen met zwaar werk. Bestuurlijk dragen sociale partners dit principeakkoord en zullen dit aan hun achterbannen voorleggen.
Op 22 juni 2020 verscheen de uitwerking van het pensioenakkoord en is daarna omgezet in wetgeving, het Wetvoorstel Toekomst Pensioenen (WTP). Dit wetsvoorstel is in maart 2022 aangeboden aan de Tweede Kamer. Behandeling in de Tweede Kamer verliep erg moeizaam. De Memorie van Toelichting was dermate omvangrijk en ingewikkeld dat de Kamer hiervoor veel meer tijd nodig bleek te hebben dan verwacht. Dit zegt veel over de slechte transparantie van de nieuwe wet. Op 22 december 2022 heeft de tweede kamer ingestemd met dit voorstel, inclusief de wijzigingsvoorstellen vanuit de Kamer.
Als de wet van kracht is krijgen vakbonden, werkgevers en pensioenuitvoerders 3,5 jaar de tijd om de pensioenregelingen aan te passen aan de nieuwe wetgeving, tot 1 januari 2027. De wet die het minder snel stijgen van de AOW-leeftijd regelt is inmiddels aangenomen en geldt sinds 1 januari 2020. Na veel kritiek heeft het kabinet op 20 mei 2022 besloten dat de AOW gekoppeld blijft met het minimumloon.